Stevan Sinđelić Slovenija
Celje: 31.10.2011
KRSNA SLAVA DRUŠTVA Sv. Luka (Lučindan)
SKHD »Desanka Maksimović« iz Celja, svake godine 31.10. po našem Pravoslavnom običaju, slavi Krsnu slavu društva Sv. Luka u narodu poznatu kao Lučindan. Mala dvorana Celjskog doma je bila skoro premala da primi sve čalnove i prijatelje Društva koji su došli da zajedno uveličamo današanji sveti dan. Slavu Sv. Luka slavila je i naša najpoznatija pesnikinja Desanka Maksimović po kojoj sa ponosom naše Društvo nosi ime.
Da bi slava bila blagoslovena, neposredno posle održavanja osnivačke skupštine Društva, izabrana je komisija koja je posjetila pesnikinjin rodni kraj Rabrovicu, Brankovinu kod Valjeva kako bi zatražili od njene najuže familije Božiji blagoslov tj. blagoslov slavljenja slave Sv. Luka. Od toga dana 1999. godine naše društvo SKHD Desanka Maksimović sa ponosom slavi Krsnu slavu Sv. Luku. Društvo vodi predsednik Igor Mitić.
Sveti apostol i jevanđelist Luka je u mladosti izučio grčku filozofiju, medicinu i živopis. Bio je veoma učen, živopisao je i tri ikone, ikonu Presvete Bogorodice i ikone svetih apostola Petra i Pavla. Zato se sveti Luka smatra osnivačem hrišćanskog ikonopisa. Celi svoj život je posvetio obraćanju ljudi hrišćanskoj veri. U osamdeset četvrtoj godini su ga bezbošci mučili da bi ga zatim obesili o maslinovu granu. Mošti ovog svetitelja prenesene su u Carigrad. Dakle, nešto više o tom svecu – Jevanđelist Luka (Lucius, lat. svetlost) bio je lekar i prijatelj apostola Pavla. Sveti jevanđelist i apostol Luka, manastir Hilandar, Sveta Gora.
Smatra se da je bio Grk, rodom iz Antiohije, od neznabožačkih roditelja. Predanje tvrdi da se bavio živopisom i da je prvi naslikao ikone Isusa Hrista, Bogorodice i apostola Petra i Pavla. Te ikone su bile uzor svim kasnijim ikonama, zbog čega se sveti Luka smatra, kao što smo već naveli osnivačem hrišćanskog ikonopisa.
Pratio je apostola Pavla na drugom i trećem misionarskom putovanju, od Filipa do Rima. Posle smrti apostola Pavla, nastavio je da propoveda Jevanđelje po Italiji, Dalmaciji, Makedoniji i drugim zemljama. Prema predanju, apostol Luka je imao 84. godine kad su ga uhvatili idolopoklonici i ubili obesivši ga o granu masline u gradu Tebi Beotijskoj.
Sveti Luka je napisao Sveto Jevanđelje po Luki – treće jevanđelje (po redosledu u Novom zavetu), i Dela apostolska. Smatra se da je Sveto Jevanđelje po Luki napisao oko 60. godine.
Srpska pravoslavna crkva slavi Svetog apostola i jevanđelistu Luku 18. oktobra (po Julijanskom kalendaru), odnosno 31. oktobra po Gregorijanskom kalendaru.
Po našem Pravoslavnom običaju, kada se zauzme slava, slavi se neprekidno, što bi naš narod rekao, prenosi se sa koljena na koljeno , zato slavska sveća treba da se upali svake godine na taj sveti dan.
Način proslave ili slavski obred se vrši tako da najpre domaćin slave zapali slavsku sveću, a zatim okadi slavsku sveću, slavsko žito, slavski kolač (pogaču) i sve prisutne goste, posle toga se pročita Slavarica (SLAVA). Ako je na slavi prisutan sveštenik, onda on vodi celokupni slavski obred, ako nije, domaćin preuzima vođenje, a slavu čita domaćin ili neko od prisutnih gostiju. Po završetku slavskog obreda, domaćin slave, u našem primeru predsednik društva uz pozdrave dobrodošlice i u znak zahvalnosti obraća se prisutnim gostima. Nakon obreda na sto se iznose sve dobrote što je domaćin tokom cele godine spremao i uz zdravicu i vino započinje svečani ručak.
Na krsnoj slavi Društva je mogućnost da se članovi međusobno bolje upoznaju, uz lepu reč i blagostanje neguju svoj verski i kulturni identitet, te da se po sekcijama predstave i mladi članovi, nastupom folklorne, pevačke ili recitatorske grupe; da se predstave sponzori i donatori Društva kao i gosti iz drugih društava. Po završetku pozdravnog govora prvog predsednika i suosnivača društva Steve Dr. Đorđevića, prisutnima se predstavila i Vesna Anđelković mag. dramskih umetnosti, izborom pesama iz poeme Desanke Maksimović »Tražim pomilovanje«.
Krsna slava društva se planira godišnjim planom rada Društva, koji se usvoji na godišnjoj skupštini, a troškove slave finansiraju članovi i donatori društva.
Ovogodišnju donaciju su prispevali stalni donatori: Dr. Stevo Đorđević, Čerenakovi Vlado i Mileva, Nikola Vlahović, Mila Pešić i mnogi drugi članovi te prijatelji društva.
Pripremio: sekretar društva, Đurica Tešanović